Koffie Curieus. Een podcast over wetenschap en weetjes op een zondags tempo. Met deze slagzin opent doctoraatsstudent bio-ingenieurswetenschappen Jonas Vandicke zijn podcast. Gezellig in de zetel met een kop koffie in de hand. Zo wil Vandicke dat we naar hem luisteren. Op een eenvoudig, maar fris en innovatief niveau. Hij dompelt leken onder in de wondere wereld van de wetenschap.

Kwantummechanica, zwarte gaten en supersymmetrie. De gedachte alleen al wekt bij academici een licht erotisch gevoel op. Welke zichzelf respecterende aanhanger van de wetenschap zou dan ook geïnteresseerd zijn in een podcast over de werking van bijen en het effect van muziek op onze hersenen? Dat moet Vandicke ook gedacht hebben toen hij de eerste aflevering lanceerde. Hij toetste zijn doelpubliek af. Zijn voldoende mensen geïnteresseerd in wetenschap op een zondags tempo? Zo ja, zou hij een volledig seizoen opnemen van Koffie Curieus. Met meer dan 800 luisteraars kreeg hij gehoor van luisterend Vlaanderen. Het sein voor Vandicke om meer afleveringen op te nemen.

In deze vijfdelige reeks behandelt hij een variëteit aan onderwerpen. Van de waarheid achter spookhuizen tot de onzichtbaarheidsmantel van Harry Potter. Op een aantrekkelijke manier laat hij 40 minuten in een vingerknip voorbijvliegen. Toepasselijke geluidsfragmenten, vast terugkerende rubrieken en een aangename stem verklaren het succes van Koffie Curieus. Vandicke bereidt de podcast duidelijk minutieus voor. Hij wikt en weegt elk woord om de luisteraar mee te nemen in zijn verhaal. Zijn spontaniteit en enthousiasme verbergen zijn nauwgezette voorbereiding en blazen de afleveringen leven in.

Rocket science hoef je hier niet meteen te verwachten. Al sta je achteraf wel te kijken van wat je de voorbije aflevering hebt bijgeleerd. De oorlogstoepassing van infratonen, hoe we met maden wonden kunnen verzorgen, koolstofringen en het mirage-effect. Als eerste apostel van Vandicke kan ik jullie trots de betekenis van volgende begrippen verkondigen. Infratonen zijn extreem lage tonen die depressieve gevoelens opwekken. Het mirage-effect is waar te nemen in de zomer als we het asfalt zien ‘bewegen’ door de hitte.  Misschien is deze podcast wel van een hoger niveau dan eerst gedacht. En daarvoor verdient Vandicke alle lof. Hij legt materie zo helder en eenvoudig uit dat de gemiddelde wetenschapsleerkracht de grond inzakt van schaamte.

“Neem nu maar allemaal jullie handboek biologie op pagina 256. We zullen vandaag de rol van mitochondriën bespreken.” Een diepe zucht weergalmt door het lokaal. Een uur lang de gezapige uitleg van een leerkracht die overduidelijk in een midlifecrisis was aanbeland. Zonder enige vorm van interactie, enthousiasme en verstaanbaarheid. Een leerling zou voor minder ontmoedigd worden om een carrière in de wetenschap te ambiëren. Laat die ontmoedigde studenten Koffie Curieus beluisteren. Vandicke maakt wetenschap opnieuw sexy. Hij werd afgelopen jaar niet voor niets genomineerd voor de NTR-podcastprijs voor de best opkomende podcast in België en Nederland.

Aflevering twee spant onomstotelijk de kroon als de beste van de reeks. Daarin bespreekt de doctoraatsstudent het effect van muziek op onze hersenen. Daarnaast haalt hij ook enkele wetenschappelijke onderzoeken van onder het stof. Meer bepaald: heeft luisteren van een bepaald type muziek effect op ons IQ? Het resultaat toverde een wijde glimlach op mijn gezicht. Na enkele tussenstappen kwam Vandicke tot de conclusie dat fans van Niels Destadsbader gemiddeld een lager IQ hebben. Alleen al daarvoor verklaar ik deze podcast als een waar succes. 

Eindigen doen we met een frangipanneke, want bij koffie hoort uiteraard ook een gebakje, een vrolijke noot. Net als Elvis Presley in de sixties heeft ook Vandicke een bisnummer klaar voor zijn luisteraars. In de rubriek het frangipanneke geeft hij een opvallend weetje mee. Gewoon, omdat het kan. Plaats de reagentia humor, vernuft, eenvoud en enthousiasme even in de centrifuge en als reactieproduct krijgen we een schoolvoorbeeld van hoe een wetenschapspodcast moet zijn: Koffie Curieus.